Jak wykonać idealne zdjęcie cyfrówką? Przekonaj się, co potrafi twój aparat

Nauka fotografii to przede wszystkim praktyka – bez względu na posiadany aparat, zdjęć trzeba po prostu robić jak najwięcej, a jeszcze więcej czasu poświęcić na ich uprzednie przemyślenie. Ale żeby mieć o czym myśleć, należy poznać kilka prostych zasad fotografowania. Wszystkim początkującym przybliżamy obsługę cyfrowego kompaktu, resztę pozostawiamy specjalistom prowadzącym warsztaty i kursy fotograficzne.

Tryby tematyczne, czyli możliwości cyfrówki 

Aparat kompaktowy, zwany potocznie cyfrówką, jest mały, lekki i prosty w użytkowaniu. W przeciwieństwie do dużej i ciężkiej lustrzanki do jego obsługi nie trzeba być profesjonalistą. Zapoznajmy się z funkcjami, w które jest wyposażony i wypróbujmy każdą z nich, robiąc zdjęcia próbne. W ten sposób przekonamy się także, czego nie należy robić. Im nowszy model aparatu, tym technicznych udogodnień i gadżetów więcej. Tylko świadome z nich korzystanie pozwoli wykonać dobre technicznie zdjęcie.

Podstawowy tryb używany przez każdego amatora, a czasem i leniwego profesjonalistę, to tryb automatyczny, w którym aparat sam ustawia odpowiednią do panujących warunków czułość ISO, balans bieli, czas naświetlania, przesłonę i ostrość. Ale to nie wszystko. Za pomocą współczesnych cyfrówek możemy robić zdjęcia nawet w kilkunastu różnych trybach tematycznych. Żelazny zestaw, w który wyposażony jest już każdy model, to tryb nocny, portret, sport, krajobraz i makro. W nowoczesnym sprzęcie znajdziemy też tryb do robienia zdjęć o świcie, bądź o zachodzie słońca, a nawet w muzeach i na plaży, czy na śniegu. Wystarczy tylko pamiętać, aby w zależności od tego, co i w jakich warunkach chcemy sfotografować, włączyć odpowiedni program, a aparat sam wykona całą pracę. Efekt w każdym przypadku będzie znacznie lepszy niż w przypadku stosowania samego trybu AUTO.

PORTRET

Prawidłowe zdjęcie, czyli takie na którym nasz model wyróżni się z tła, jego rysy twarzy są wygładzone, a odcień skóry naturalny dzięki prawidłowemu naświetleniu, uzyskamy jedynie używając trybu portretowego. W tym programie zoom jest niedostępny więc osobę portretowaną fotografujemy z małej odległości. Pamiętajmy, że gdy będziemy robić zdjęcie kilku osobom, aparat ustawi ostrość na twarz znajdującą się najbliżej obiektywu.

MAKRO

W trybie makro (fot. shutterstock.com) sfotografujemy kwiaty, małe przedmioty i owady z bardzo małych odległości. W zależności od warunków zewnętrznych (pora dnia, ilość światła) i możliwości aparatu, ostrość można ustawić na obiekty znajdujące się nawet 10 cm od obiektywu. Efekt zależy od naszej precyzji, aparat tak jak w przypadku zdjęć nocnych powinniśmy trzymać nieruchomo.

ZDJĘCIA NOCĄ

Najważniejsze przy wykonywaniu zdjęć nocą, poza ustawieniem odpowiedniego trybu, jest skupienie. Starajmy się nie poruszyć trzymanym aparatem przez dłuższą chwilę – nocą potrzebuje on dłuższego czasu naświetlania. Jeśli robimy zdjęcie stojąc np. na moście, możemy sobie pomóc stawiając kompakt na jego poręczy – ten substytut statywu zmniejszy ryzyko poruszenia. Lekko nieostre zdjęcie można poprawić za pomocą funkcji – redukcja drgań. Niektóre cyfrówki wyposażone są również w tryb do robienia zdjęć fajerwerków i portretów nocnych.

FOTOGRAFOWANIE MIASTA

Nie sztuką jest zrobienie dobrego zdjęcia nad morzem i w górach, z ich naturalnym fotogenicznym krajobrazem i dużą przestrzenią. Schody zaczynają się, gdy urlop spędzamy w wypełnionym turystami Rzymie czy Paryżu. Fotografując rynek czy ulicę zwróćmy uwagę na podstawy, takie jak proste trzymanie aparatu i właściwą perspektywę – w geometrycznym zgiełku miasta łatwo się pogubić, a wystarczy lekkie odchylenie obiektywu, a otrzymamy efekt pochylonych budynków.

Niezbyt oryginalne, ale zdecydowanie bezpieczniejsze jest robienie zdjęć na wprost obiektu. Jeśli wysoki budynek nijak nie mieści się w kadrze, nie róbmy na siłę zdjęcia połowie wieży Eiffla – spróbujmy ponownie z większej odległości lub przeciwnie, podejdźmy blisko i zróbmy zdjęcie zadzierając obiektyw delikatnie do góry – takie ujęcie podkreśli monumentalność budowli. Pamiętajmy o zoomie: można nim uchwycić wiele detali. Zdjęcia wykonujmy w trybie tematycznym krajobraz, chyba że aparat ma specjalny tryb do krajobrazów miejskich.

Odpowiednie kadrowanie

fot. shutterstock.com

Zanim zrobimy zdjęcie górskiej panoramy lub rajskiej plaży, poświęćmy chwilę na prawidłowe wykadrowanie zdjęcia. Zwróćmy uwagę na to, czy nie obcinamy za dużo nieba bądź odwrotnie – na zdjęciu ledwo widać czubki gór, a kadr wypełniają chmury. Jeśli nie robimy portretu, postać niekoniecznie musi stanowić centralny punkt odniesienia na fotografii – poeksperymentujmy szukając innych mocnych punktów, na które aparat może ustawić ostrość.

Oszczędnie korzystajmy z zoomu – nadmierne zbliżenie pogarsza jakość zdjęcia. Jeśli nie ma przeszkód, lepiej jest podejść bliżej.

Słabą stroną wakacyjnych zdjęć są przypadkowe osoby pojawiające się w kadrze. Niestety nie ma na to rady innej niż polowanie na właściwy moment. Nawet wtedy gdy wokół nie ma nikogo, nie ignorujmy drugiego planu: kosz na śmieci, latarnia czy linie wysokiego napięcia odbiorą cały urok tafli morza lub zabytkowej kapliczce.

Kiedy robić zdjęcia?

Słoneczna pogoda nie zawsze jest sprzymierzeńcem fotografa. Jednym z najczęstszych błędów popełnianych przez amatorów jest fotografowanie pod słońce, w efekcie otrzymujemy nie tylko prześwietlone, pozbawione szczegółów zdjęcie, ale ryzykujemy uszkodzenie matrycy aparatu.

Jeśli pogoda dopisuje i na niebie nie ma ani jednej chmurki, najlepszą porą na robienie zdjęć będzie poranek oraz popołudnie, kiedy światło jest znacznie łagodniejsze niż w południe. Przy ostrym słońcu szczególnie słabo wychodzą zdjęcia jasnych obiektów i przedmiotów – odbijają one światło, widoczne jest to zwłaszcza w zestawieniu z kontrastowymi ciemnymi powierzchniami.

Z kolei jeśli zrobione zdjęcie wyszło za ciemne, można je poprawić za pomocą specjalnych programów do korekty takich jak kompensacja ekspozycji (która służy też do przyciemniania) W innej opcji – D-Lighting zapisuje się widoczna na wyświetlaczu kopia zapasowa zdjęcia o lepszej jakości – ze zwiększoną jasnością i polepszonym kontrastem.

Jeszcze inaczej działa Bracketing – po uruchomieniu tej funkcji aparat wykonuje kilka zdjęć – każde z nieco zmienionymi parametrami – od lekkiego niedoświetlenia do lekkiego prześwietlenia. Dzięki temu możemy wybrać najlepsze wykonanie.

Czułość ISO

Określa szybkość reakcji aparatu na światło. Umiejętne manipulowanie jej wartościami może przyczynić się do znacznej poprawy jakości zdjęć, nawet jeśli poprzestaniemy na używaniu trybu automatycznego, w którym aparat samodzielnie ustawia wszystkie parametry. Zasada jest prosta: w normalnych warunkach przeciętnego oświetlenia stosujemy niskie wartości ISO, natomiast w pochmurny dzień, gdy warunki pogodowe są niekorzystne, a ilość światła niewystarczająca do odpowiedniego naświetlenia zdjęcia – ustawiamy większą czułość. Specjaliści przestrzegają jednak, iż zbyt wysokie wartości ISO mogą prowadzić do pogorszenia jakości zdjęcia np. poprzez pojawianie się „szumów”. Bezpieczniej jest trzymać się niższych wartości lub chociaż kontrolować i w razie czego korygować poziom ISO narzucany nam przez tryb AUTO.

Zdjęcia seryjne, czyli jak fotografować grupę

Jeśli fotografujemy grupę osób (shutterstock.com), warto zrobić od razu serię kilku zdjęć. Mamy wtedy większą szansę uchwycić moment, kiedy wszyscy się uśmiechają i mają otwarte oczy. Z myślą o takiej towarzyskiej fotografii, w niektórych aparatach stworzono opcję „zdjęcia seryjne”, dzięki której po naciśnięciu migawki aparat sam zrobi zdjęcia z szybkością kilku klatek na sekundę. Funkcja ta przydaje się również przy fotografowaniu ruchu np. sportowców czy biegnącego zwierzaka.

Korekta zdjęć

Delikatny retusz zdjęć w programie Photoshop to nie zbrodnia, w ograniczonym stopniu dopuszczalny jest nawet na konkursach fotograficznych. Obowiązuje w nim jednak podstawowa zasada – należy umieć to robić. Jeśli nie znamy obsługi Photoshopa, lepiej pozostawić zdjęcie takim, jakie jest niż samodzielnie manipulować kolorystyką czy kontrastem, zwłaszcza w amatorskich programach typu Irfanview.

Zdjęcia do albumu

Jeśli po tygodniowych wakacjach w Egipcie przywieźliśmy kilkaset zdjęć, zanim zdecydujemy się pokazać je znajomym, poświęćmy czas na ich selekcję. Przeglądając efekty swojej pracy mamy szansę wychwycić błędy, przed którymi przestrzegają wszystkie poradniki. To dobry moment na usunięcie 20 identycznych ujęć tego samego zabytku, zdjęć nieostrych, źle oświetlonych i krzywo wykadrowanych. Nawet jeśli z 300 zdjęć zostanie tylko 100, z pewnością będą to właśnie te, które oddadzą prawdziwy urok wakacji.