Kraków. Miasto stu wieszczów

Choć Rynek Główny zawsze leży w centrum, nazwy ulic się nie zmieniają, a tramwaje i autobusy przemierzają te same trasy, każda próba poznania literackiego Krakowa prowadzi w wielopoziomową, labiryntową przestrzeń. Zmusza ona do wędrówki po wielu epokach jednocześnie; do słuchania różnych rejestrów i uczestniczenia w dialogu poetyk, wizji, opowieści. Zależnie od gustu i nastroju możemy pozostać w kręgu miejsc nobliwych, związanych z wielowiekową tradycją polskiej literatury, lub pobłąkać się po całkiem nieświętych przybytkach.

Ostatki: podkoziołek, śledzik, zapusty - jak obchodzimy ostatni dzień karnawału w różnych regionach Polski

Możemy podziwiać najstarsze skryptoria w klasztorze benedyktynów, wawelskie krypty z grobowcami Mickiewicza i Słowackiego, Uniwersytet Jagielloński i księgarnię przy Rynku, która działa nieprzerwanie od 1610 r. Odwiedzić kolegium Nowodworskiego przy Świętej Anny, w którym kształcili się Stanisław Wyspiański, Tadeusz Boy- -Żeleński, Józef Korzeniowski czy Stanisław Lem. Podążyć szlakiem awangardy lub XX-wiecznych noblistów. Albo trafić w takie miejsca jak klub Feniks, który bywał świadkiem niejednego skandalu.

„Z Sodomy do Gomory jedzie się tramwajem”. Kraków i Nowa Huta (Sodoma i Gomora). Vis-à-vis, Baza, Piękny Pies, Śledź, Dym, Betel – to tylko niektóre przystanki, na których wsiadamy i wysiadamy, przemierzając miasto z Marcinem Świetlickim. Jak w jego wierszu „Opluty (44)”, skąd pochodzi powyższy cytat. Spotykamy się w pubie Baza przy Floriańskiej, znanym z koncertów i wieczorów poetyckich. To nowe miejsce na wciąż zmieniającej się mapie krakowskich knajp, które od zawsze stanowiły centrum życia literackiego. Ale bynajmniej niejedyne. Fascynującymi anegdotami zdążył na przykład obrosnąć działający od lat 70. Vis-à-vis na Rynku. Popularnie zwany Zwisem, zawdzięcza sławę mieszczącej się tuż obok Piwnicy pod Baranami. Do Zwisu chodziła cała ekipa Piotra Skrzyneckiego (jego pomnik siedzi przed wejściem), ale także krakowski półświatek, tworząc niezwykle barwne towarzystwo. Legendarny kabaret założony w 1956 r. przez Skrzyneckiego nadal działa. W satyryczno-poetyckim repertuarze występują wszystkie pokolenia piwnicznych artystów.

Zobacz też: Małe Ciche. Atrakcje, stoki i wycieczki w góry

***

Cały tekst Anity Andrzejewskiej i Andrzeja Pilichowskiego-Rango przeczytasz w marcowym wydaniu magazynu „Podróże”.