Tajemnice Machu Picchu – co wiemy o Świętej Dolinie Inków?

1. Prawdziwy odkrywca rozkradł Machu Picchu

Według najpopularniejszej teorii odkrywcą Machu Picchu jest wykładowca akademicki, polityk i naukowiec Hiram Bingham III. Gdy dotarł na miejsce, był przekonany, że zaginione miasto to Vilcabamba, czyli ostatnia stolica Inków. To właśnie ona była celem jego wyprawy. Są jednak przesłanki ku temu, by twierdzić, że do Machu Picchu trafił jako pierwszy niemiecki przemysłowiec Augusto Berns. W swoich listach wyraźnie wskazał on położenie zaginionego miasta. Bernsowi zarzuca się jednak, że przez lata regularnie rozkradał dolinę. Zrabowaną m.in. z grobowców biżuterią handlował później w Europie. Podobno nawet w zamian za 10% zysków uzyskał pozwolenie na eksport od samych władz Peru. Potwierdzeniem tej teorii mają być listy, w których opisano ten tajny układ.

2. Machu Picchu zniknie w 2017 roku?

Machu Picchu / shutterstock.com

W związku z pogarszającym się stanem Machu Picchu Światowy Fundusz Zabytków wpisał je na listę zagrożonych obiektów. Ograniczono również liczbę turystów do 2,5 tys. dziennie. Wszystko po to, aby ochronić zaginione miasto – w dodatku nieprawidłowo zabezpieczone – przed zadeptaniem. Co na to władze Peru? Wbrew alarmom rozpoczęły budowę portu lotniczego w Chinchero (niedaleko Cuzco), co ułatwi turystom dostęp do zaginionego miasta. Sceptycy wróżą, że Machu Picchu zniknie w 2017 roku.

Machu Picchu ograniczyło liczbę turystów do 2,5 tys. dziennie

3. Zaginione miasto było żeńskim klasztorem?

Jak wynika z badań archeologów, jedynie 10% zwłok znalezionych w zaginionym mieście należało do mężczyzn. Między innymi na tej podstawie specjaliści wysnuli teorię, że Machu Picchu było klasztorem zamieszkiwanym przez mniszki, które wyznawały kult boga słońca Inti. Kobiety musiały ślubować dziewictwo, a złożonej przysięgi przestrzegać pod groźbą śmierci. Za sprawą teorii o „dziewicach słońca” Machu Picchu bywa określane mianem Sanktuarium Historycznego Peru.

4. Ziemię stworzyli ludzie

Według Inków Ziemię zbudowali ludzie. W nagrodę za trud otrzymali od bogów zwierzęta, ale żeby pozostały one w Machu Picchu na zawsze, Inkowie musieli czcić pamięć bóstw, składając im ofiary podczas specjalnie ustanowionych świąt. W przeciwnym razie krainę miały nawiedzać kataklizmy.

W Świętej Dolinie wierzono, że ludzie też byli kiedyś bogami, jednak najsłabszymi ze wszystkich. Mimo to pragnęli osiągnąć najwyższą władzę, czym rozzłościli Wirakoczę – stwórcę świata, ojca Słońca czczonego jako Inti i Księżyca. Bóg strącił ludzi w otchłań. Ci spadali tak długo aż napotkali ziarenka piasku, których się złapali. To właśnie z nich powstała Ziemia.

5. Kipu, czyli co o Machu Picchu mówią sznurki

Po ponad stu latach badań naukowcom z Uniwersytetu Harvarda udało się rozwikłać zagadkę węzełkowego szyfru. Inkowie bowiem do komunikowania się wykorzystywali kipu, czyli różnokolorowe sznurki. Każdy zawiązany supełek stanowił istotną informację zrozumiałą dla urzędników zajmujących się administracją w Machu Picchu. Kipu posiadały rozdziały i specjalnie wyodrębnione wstępy. Ponieważ zachowało się ich aż 600, naukowcy są w stanie poddawać je bardzo szczegółowej analizie. Według profesora Gary’ego Uptona supełki zawierają bezcenną informację o podatnikach z zaginionego miasta.

6. Ceremonialne fontanny w Machu Picchu

Woda dla Inków miała ogromne znaczenie. Czczono ją i traktowano jak specjalny dar. W Machu Picchu znajdowały się w związku z tym kultem liczne fontanny. Najważniejsza z nich zawierała wodę deszczową, która spływała do specjalnego kanału i tam dzieliła się na dwa strumienie. Fontanny łączyły się ze sobą i tworzyły skomplikowany system wodny, częściowo podziemny. Według badaczy Inkowie musieli mieć sporą wiedzę inżynierską. W przeciwnym razie urządzenia prawdopodobnie szybko przestałyby działać po opuszczeniu miasta.

7. Polscy obserwatorzy nieba

Inkowie mieli sporą wiedzę nie tylko z zakresu hydrologii, ale również astronomii. W Machu Picchu znajdowało się nawet specjalne miejsce, w którym inkascy kapłani obserwowali niebo. Obserwatorium to, znane dziś jako El Mirador, czyli punkt widokowy, zostało odkryte przypadkiem przez antropologa Fernanda Astete Victoria w czasie prac badawczo-inwentaryzacyjnych. Uczestniczyli w nich również Polacy. To właśnie ekipa z Uniwersytetu Warszawskiego wykonała skany 3d, dzięki którym możliwe stało się odtworzenie modelu obserwatorium. W ramach polsko-peruwiańskiej współpracy badacze analizowali również przeznaczenie groty astronomicznej.

8. Tajemnicze budowle Machu Picchu

Machu Picchu (fot. shutterstock.com) budzi zachwyt między innymi z powodu niesamowitych obiektów stworzonych przez Inków. Mimo że powstały one bez zaprawy (również bez pomocy zwierząt czy koła), zachowały się w świetnym stanie. To, jak udało się inkaskim inżynierom dopasować wysokiej jakości bloki jasnego granitu z taką precyzją, pozostaje równie tajemniczą zagadką co powstanie posągów (maoi) na Wyspie Wielkanocnej. Niektórzy snują teorie, że Machu Picchu zbudowano mocą nadprzyrodzoną. Największą popularnością cieszą się budowle astronomiczne m.in. obserwatorium słoneczne.