Bezpieczne ferie zimowe: Jak chronić się przed zagrożeniem lawinowym na stoku

BEZPIECZNE FERIE ZIMOWE Lawina tworzy się znienacka, kiedy pokrywa śnieżna odrywa się od stoku. Śmiercionośny żywioł zmiata wszystko, co napotka na swojej drodze i niewykluczone, że utoruje ją sobie nawet w miejscach, które wydają się nam bezpieczne. Żeby  ustrzec się przed lawiną, poznaj kilka podstawowych zasad bezpieczeństwa na stoku narciarskim.

Lawina jest jak rwąca rzeka, która schwyciwszy swą ofiarę, nie odda jej łatwo. Każdy, kto choć raz widział sunącą w dół potężną masę śniegu, zmiatającą wszystko, co stanie na jej drodze, nie zapomni tego widoku – mnie osobiście głuchy odgłos trzasku, zwiastujący pęknięcie pokrywy śnieżnej, zawsze mrozi krew w żyłach (najtrudniej opanować lęk przed czymś, nad czym nie mamy kontroli). Dlatego zawsze powtarzam, że w górach nie ma miejsca na błędy. Mało doświadczonym ludziom często wydaje się, że przecież stok narciarski to takie ucywilizowane zbocze, na którym nic nie może się wydarzyć. Tymczasem lawiny potrafią zejść w najmniej oczekiwanych miejscach. Dwa lata temu biała masa zagarnęła moją koleżankę w zalesionej dolinie (zdawałoby się, całkowicie bezpiecznej), kiedy obowiązywał umiarkowany, II stopień zagrożenia lawinowego. Na szczęście w ciągu kilkunastu minut została odkopana przez swych znajomych i, poza wychłodzeniem, kilkuminutową utratą przytomności i lekkimi obrażeniami, nie stało się jej nic poważniejszego.

Bezpieczne ferie zimowe: Kurs lawinowy nauczy Cię prawidłowo oceniać ryzyko zejścia lawiny

Jak więc się ustrzec? Im więcej wiemy, tym lepiej. Idealnym rozwiązaniem jest kurs lawinowy, na którym uczestnicy uczą się odczytywać sygnały świadczące o zagrożeniu, obserwować teren i prawidłowo oceniać ryzyko, a także ćwiczą podstawowe działania ratownicze. Takie szkolenie powinno być obowiązkowe dla jeżdżących poza szlakami freeride’owców i skitourowców.

Bezpieczne ferie zimowe. Lawina rusza w momencie pęknięcia pokrywy śnieżnej, co może nastąpić wskutek pojawienia się warstwy świeżego śniegu, odkładania śniegu przez wiatr (na graniach tworzą się wtedy charakterystyczne nawisy) lub nacisku z zewnątrz, w postaci np. przejeżdżającego (lub podchodzącego) narciarza. Jeśli więc wybierasz się na teren poza trasą w większej grupie, zachowajcie pomiędzy sobą duże odstępy, szczególnie zjeżdżając w formacjach wklęsłych (np. żlebach) – im więcej osób, tym większy nacisk. Nie trawersuj zbocza nad innymi, żeby nie wywołać lawiny, która pogrzebie narciarzy poniżej ciebie.

Narciarz w lawinie. Przeczytaj, jak zadbać bezpieczne ferie zimowe na stoku / shutterstock

Bezpieczne ferie zimowe: Widzisz lawinę?

To nie znaczy, że już wszystko stracone. Jeśli jest czas, próbuj uciekać w bok, by znaleźć się na jej skraju. Jeśli możesz się złapać drzewa lub schronić pod skałą, tym lepiej. Zrzuć plecak i odepnij narty lub deskę, żeby cię nie wciągnęły głębiej pod śnieg. Gdy znajdziesz się w lawinie, próbuj w niej „płynąć”, żeby utrzymać się na powierzchni (rękoma wykonuj ruchy podobne do „żabki”). Jeśli jesteś pod śniegiem, zasłoń nos i usta, by nie dostał się tam śnieżny pył. Złóż dłonie w miseczkę i zakryj twarz, by utworzyć zbiornik z powietrzem jeszcze przed zatrzymaniem lawiny – potem śnieg bardzo szybko stwardnieje. O ile możesz ruszyć rękoma, próbuj sam się odkopać – w tym celu musisz sprawdzić, gdzie jest góra, a gdzie dół, najlepiej wypluwając trochę śliny i obserwując, w którą stronę spływa.

Bezpieczne ferie zimowe. Jeśli sam jesteś bezpieczny, ale widzisz, jak kogoś porywa lawina, staraj się nie stracić go z oczu i zapamiętać miejsce, w którym najprawdopodobniej się zatrzymał – poszukiwania będą łatwiejsze, a największe szanse na przeżycie istnieją podczas pierwszych 15-18 minut. Przede wszystkim wezwij pomoc, ale zanim przybędzie ekipa, sam rozpocznij akcję ratunkową. Aby nie pogorszyć sytuacji zasypanego, nie podchodź do ofiary z góry, ale z boku (odkopuj również z boku). Najważniejsze jest uwolnienie głowy, by zapewnić dostęp tlenu. Jeśli nie możesz odkopać całej osoby, nie wyciągaj jej siłą – może mieć poważne obrażenia i lepiej wtedy poczekać na ratowników. Gdyby jednak udało się wydostać całego człowieka, okryj go jak najcieplej, by nie dopuścić do hipotermii.

Pamiętaj, że odpowiednie przeszkolenie może uratować tobie i innym życie. Szczegóły na temat kursów lawinowych znajdziesz na Kursylawinowe.pl, a więcej informacji na temat bezpieczeństwa w górach na Podroze.pl w dziale „Poradnik”.

PRZECZYTAJ TEŻ

BEZPIECZNE FERIE ZIMOWE. JAK PRAWIDŁOWO ZACHOWYWAĆ SIĘ NA STOKU NARCIARSKIM

BEZPIECZNE FERIE ZIMOWE. ZADBAJ O ZDROWIE NA STOKU

Bezpieczne ferie zimowe: Zapamiętaj numery alarmowe

W razie wypadku w całej Europie można dzwonić pod numer 112. W przypadku lawiny ważna jest jednak każda sekunda, lepiej więc zapisać bezpośredni numer do służb ratunkowych w górach i tym samym przyspieszyć nadejście pomocy.

TOPR 601-100-300

Austria 140

Szwajcaria 1414

Włochy 118

Francja 15 lub 112 (nie ma bezpośredniego nr do ratowników górskich).