FRANCJA

Prowansja. Poznaj Francję pełną sztuki

Julia Zabrodzka, 16.04.2020

Prowansja

fot.: Ferenc Cegledi, shutterstock.com

Prowansja
W południowym słońcu Prowansji powstało niejedno arcydzieło. Niegdyś – obrazy van Gogha i Cézanne’a, obecnie – niezwykła, nowoczesna architektura. Szeroka Cours Mirabeau wysadzana jest drzewami. Po obu stronach wzdłuż dumnego szpaleru ciągną się kamienice z piaskowca o ciepłym, beżowym odcieniu. Aleję wytyczono w połowie XVII w. z myślą o powozach możnych – dla zwykłych śmiertelników była wówczas zamknięta. Obecnie przyciąga wszystkich, miejscowych i przyjezdnych, choć ciągle unosi się nad nią arystokratyczny duch.

Śpiąca Królewna – tak dawniej mawiano o Aix-en-Provence, które w XIX w. wydawało się obrażone na świat i nowoczesność. Dziś tego ważnego ośrodka uniwersyteckiego i kulturalnego nikt by już w ten sposób nie nazwał. Ulice i restauracje tętnią życiem, drzewa rzucają przyjemny cień, podobnie jak kawiarniane parasole. Jest kwiecień, nie trzeba jeszcze uciekać przed upałem, choć wiosenne słońce grzeje mocno. Odbija się od jasnych fasad i spowija miasto świetlistą aurą. To właśnie za sprawą światła południe Francji zapisało się na kartach historii sztuki. Region przyciągał malarzy z różnych stron, ale akurat z Aix-en-Provence najbardziej związany był artysta, który nie przybył z daleka, tylko się tu urodził. Paul Cézanne przyszedł na świat jako syn bogatego kapelusznika i bankiera oraz robotnicy.

NA TEMAT:

Majątek i pozycja ojca były dla wrażliwego artysty błogosławieństwem, ale i ciężarem. – Cézanne nie musiał malować na sprzedaż – zastanawiam się nad słowami przewodniczki, rozglądając się po ulicach, którymi spacerował za młodu. Utrzymywał go ojciec i to zgodnie z jego wolą Paul poszedł na studia prawnicze, które szybko porzucił. Wyjechał do Paryża, by tam rozwijać się jako malarz. Spod wpływu ojca całkiem się jednak nie uwolnił – przez lata ukrywał przed nim m.in. swój związek ze znacznie młodszą modelką Hortense Fiquet oraz ich wspólne dziecko. O Aix-de-Provence nie zapomniał nigdy. Tutejsza paleta barw widoczna jest w jego najsłynniejszych dziełach. – Zieleń drzew, błękit nieba i ciepły beż kamienic – wylicza przewodniczka. – Te kolory zobaczymy na wielu jego obrazach.

Na początku lat 80. XIX w., a więc już jako czterdziestokilkuletni mężczyzna, Cézanne wraz z rodziną powrócił do Prowansji. Porzuciwszy Paryż, mógł skupić się na ulubionych krajobrazach i martwej naturze. Wielokrotnie malował Górę Świętej Wiktorii, którą widział z okien domu, uwiecznił też pobliski kamieniołom Bibémus. To właśnie z tutejszego żółtawoochrowego kamienia wzniesiono wiele budynków w centrum miasta. Największym uczuciem darzył jednak jabłka – do tego motywu powracał nieustająco. Wedle złośliwych komentarzy wolał je od popularnych wówczas kwiatów, bo malował tak wolno, że te więdły, nim zdążył ukończyć obraz. Może i jest w tym trochę prawdy. Artysta w liście do przyjaciela pisał wszak, że „owoce są najwierniejsze” i „lubią być malowane”.

***

Cały tekst Julii Zabrodzkiej przeczytasz w majowym wydaniu magazynu „Podróże”.

PODRÓŻE/05/2020

*** Cały tekst Julii Zabrodzkiej przeczytasz w majowym wydaniu magazynu „Podróże”.

Polub nas na Facebooku!

Żaden utwór zamieszczony w serwisie nie może być powielany i rozpowszechniany lub dalej rozpowszechniany w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny) na jakimkolwiek polu eksploatacji w jakiejkolwiek formie, włącznie z umieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody TIME S.A. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części z naruszeniem prawa tzn. bez zgody TIME S.A. jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.