Aragonia – Hiszpania aktywnie i historycznie. Co zobaczyć w Aragonii

Serpentyny prowadzą na wzgórze, przepaść za oknem zdaje się nie mieć dna. Nagle wszyscy wołamy do kierowcy, by się zatrzymał, i wyskakujemy z auta. Naszym oczom ukazują się miasteczko i zamek, skąpane w złocistym świetle popołudnia i soczystej zieleni gór. Jesteśmy na obrzeżach Parque Natural de la Sierra y Canones de Guara u podnóża Pirenejów. Szmaragdowe rzeki utworzyły na terenie największego obszaru chronionego Aragonii kaniony z wodospadami, a także syfony i groty. Dwie z jaskiń, Quizans i Chimiachas, wpisano na listę UNESCO ze względu na prehistoryczne malunki na ścianach. Urozmaicony krajobraz przyciąga miłośników raftingu, wspinaczki, kajakarstwa, rowerów i jazdy konnej, a gniazdujące w parku ptaki (m.in. orłosępy, sępy płowe, orły przednie) – ornitologów.

Ostatnie promienie prowadzą nas uliczkami Alquezar, widzianego wcześniej w oddali. Zbudowane z żółtawego wapienia z pobliskich gór miasteczko zdaje się wyrastać z kanionu. Zaułki tworzą istny labirynt z tunelami i przejściami, zwanymi callizos. Ponoć dawniej można było przewędrować nimi przez całe Alquezar, nie wystawiając stopy na ulicę. Dodaje to miasteczku tajemniczości, a nawet grozy. Nad wejściem do jednego z domów dostrzegam przybite gwoździami obcięte raciczki. – To amulety chroniące dom i domowników – wyjaśnia najspokojniej w świecie nasz przewodnik Carlos.

Na rynku co tydzień odbywa się targ, dziś jednak jest pusto. Zwiedzamy zaskakująco skromny kościół San Miguel, spacerujemy wokół Colegiata de Santa María la Mayor, arabskiej twierdzy rozbudowanej przez chrześcijan i zamienionej w klasztor. Na podobne miejsca, w których przeplatają się dwie kultury i religie, będziemy natykać się w całej Aragonii.

Klejnot Aragonii

Klasztor San Juan de la Pena to aragoński klejnot epoki średniowiecza, a zarazem obowiązkowy punkt na przebiegającym nieopodal szlaku pielgrzymek do Santiago de Compostela. Budowla stoi pod urwiskiem i wygląda, jakby podpierała skałę, w której jest po części wykuta.

Pątników przyciągała jednak nie tyle niezwykła lokalizacja, co hiszpańska wersja legendy o Świętym Graalu. Wedle niej to właśnie tu przez pewien czas ukryty był przed muzułmańskimi najeźdźcami kielich z Ostatniej Wieczerzy. www.monasteriosanjuan.com

Zamek Loarre

Zamek Loarre z końca XI w. jest najlepiej zachowaną romańską twierdzą nie tylko w Hiszpanii, ale i w całej Europie. Majestatycznie spogląda ze skalistego wzgórza na okolicę. W czasach rekonkwisty z jego wież wypatrywano arabskich nieprzyjaciół, dziś spokojna zielona równina kontrastuje z potężnymi murami. Komnaty są surowe i w zasadzie pozbawione zdobień, co podkreśla, że to najprawdziwsza budowla obronna. Niedawno Loarre znów miał swoją chwilę sławy, tym razem na wielkim ekranie. Wystąpił w filmie Ridleya Scotta „Królestwo Niebieskie”. www.castillodeloarre.es

Aragonia aktywnie

Dolina Ordesa

Wpisany na listę UNESCO Park Narodowy Ordesa y Monte Perdido w przyszłym roku będzie świętować stulecie istnienia. Jeden z najstarszych tego typu obszarów w Hiszpanii chroni cztery doliny u stóp Monte Perdido, trzeciego co do wysokości szczytu Pirenejów (3355 m n.p.m.).

Przemierzamy jedną z nich – dolinę Ordesa. Wędrujemy spokojnym tempem wzdłuż krystalicznej rzeki Arazas i powoli zagłębiamy się w bukowy las. Szlak Camino de Soaso doprowadza nas w jedno z najsłynniejszych miejsc w parku, pod położony na wysokości ponad 1700 m n.p.m. wodospad Cola de Caballo, czyli Koński Ogon. www.ordesa.net, www.turismosobrarbe.com

Park Narodowy Monasterio de Piedra

Park Krajobrazowy Monasterio de Piedra, rozciągający się w pobliżu miasteczka Nuevalos w prowincji Saragossa, zawdzięcza nazwę przepływającej nieopodal Rio Piedra. Gdy wędrujemy wzdłuż jej brzegów, rzeka zaskakuje nas to kilkudziesięciometrowymi wodospadami, to znów wartkimi strumieniami. Zastyga w gładkiej tafli Jeziora Lustrzanego, zaprasza do ciemnych tuneli i jaskiń albo otula nas wodną mgiełką, która w słońcu mieni się kolorami tęczy. Bujna i różnorodna roślinność oraz śpiew ptaków sprawiają, że pięciokilometrowy spacer przyjemnie rozbudza wszystkie zmysły. www.monasteriopiedra.com/el-parque

Czekoladowe odkrycie

Na terenie parku wznosi się Monasterio de Piedra. Kompleks klasztorny powstał z dawnego zamku i łączy trzy style: romański, gotycki i barokowy. W historii zapisał się jednak nie ze względu na architekturę, lecz kulinaria – to właśnie tu, w wielkim okopconym piecu, cystersi jako pierwsi w Europie przyrządzili czekoladę. Jeden z zakonników przysłał braciom ziarna kakaowca i recepturę z podróży do Meksyku.

Poza słynną kuchnią warto zobaczyć inne pomieszczenia klasztoru, zniszczony już kościół i dawne spichlerze. W piwnicach mieści się zaś obecnie muzeum wina. www.monasteriopiedra.com/el-monasterio

Aragonia praktycznie

Dojazd

Najlepiej polecieć do Barcelony (bilet powrotny: LOT z Warszawy ok.  1000 zł, Ryanair z Warszawy, Krakowa, Wrocławia i Poznania od 300 zł, Wizz Air z Warszawy, Gdańska, Poznania i Katowic od 300 zł). Ze stolicy Katalonii autobusem w niecałe 4 godz. dojedziemy do Hueski (18 EUR). www.avanzabus.com

Nocleg

Villa de Alquezar, hotel w odrestaurowanym, zabytkowym budynku, oferuje klimatyczne pokoje z widokiem na kanion rzeki Vero. Są tu też piękny ogród i basen (od 90 EUR/2 os.). www.villadealquezar.com

Jedzenie

Restauracja El Callizo serwuje wyśmienitą, typową dla Aragonii baraninę. Dania podawane są do stolików na głównym placu miasteczka Ainsa.

Rodzinną winiarnię Bodegas Alodia (położoną nieopodal miasteczka Alquezar) warto odwiedzić ze względu na smaczną kuchnię (restauracja działa w weekendy) i ludzi tworzących to miejsce. www.alodia.es

Aktywnie

Park Sierra y Canones de Guara z ponad 70 wąwozami przyciąga miłośników kanioningu z całego świata. Do uprawiania tego sportu konieczne są odpowiedni sprzęt oraz towarzystwo przewodnika jednego z lokalnych biur – na polecenie zasługuje Guias Boira. www.guaracanyoning.com

Początkujący mogą spróbować swoich sił w wąwozach Formiga, Vero i Oscuros de Balces – do ich pokonania nie są potrzebne liny.