Kuchnia chorwacka dla początkujących. Potrawy, których warto spróbować

Sporo osób zabiera do Chorwacji własną żywność, a na miejscu kupuje tylko chleb, owoce i warzywa. Samodzielne przygotowywanie posiłków jest możliwe przede wszystkim w apartamentach i na kempingach, gdzie znajdują się kuchnie turystyczne. To na pewno pozwala zaoszczędzić na wakacjach, ale zubaża je o przeżycia. A tych w kuchni chorwackiej z pewnością nie brakuje.

Regionalna kuchnia Chorwacji

Odwiedzając Chorwację, warto spróbować potraw charakterystycznych dla różnych regionów.

Istria

Przysmakami Istrii i Kvarneru są sery i zimne dania. Posiłek zazwyczaj zaczyna się od tacy z pršutem (wędzona wędlina), serem i oliwkami. Potem podawane są dania z ryb, homarów, krewetek i małży np. zupy rybne, gulasz rybny, ryż z owocami morza (rižot). Popularna jest również maništra powstała na wzór włoskiego minestrone oraz potrawy z makaronem i mięsem z dodaniem uprawianych tu trufli.

Lika

W regionie śródlądowym (obszar Gorskiego Kotaru i Liki) jedzenie przyrządza się zazwyczaj na żywym ogniu. Spożywa się jagnięcinę, baraninę, wieprzowinę i dziczyznę oraz palentę (pura) – gotowaną miazgę kukurydzianą. Poza tym ziemniaki, kiszoną kapustę, groch, kozie i krowie mleko oraz wyśmienite sery (np. ser basa i sery wędzone). Region ten bogaty jest też w grzyby. Kuchnia Varaždinu i Zagrzebia oferuje bardzo dobry kotlet cielęcy z serem oraz pieczenie, gulasze i makarony.

Međimurje

W Međimurju obowiązkowo należy skosztować indyka ze słoniną lub kiszkę oraz przystawkę z zapieczonego grochu i ziemniaków, suszonego lub wędzonego sera krowiego lub strudla. Banovina stała się znana dzięki wędlinie salama (Gavrilović salama) oraz innym kiełbaskom.

Dalmacja

Region Dalmacji i wysp chorwackich charakteryzuje się tzw. zdrową żywnością i mało tłustą kuchnią (większość potraw gotowana jest na wodzie lub przyrządzana na grillu), opartą głównie na produktach pochodzących z wyrobów własnych. Znakomitą większość stanowią ryby, krewetki, kalmary, ośmiornice, kraby, homary, małże, warzywa, cielęcina, jagnięcina i wieprzowina przyrządzane na różne sposoby, choć najczęściej – z rożna. Do wszystkiego stosuje się oliwę z oliwek. Należy też skosztować dalmatyńskiego gulaszu z kopytkami (pašticada), warzyw podawanych z mięsem, manestry, czyli makaronu z mielonym mięsem i arambašići – faszerowanych liści winogronowych. Do każdej potrawy podawana jest sałatka warzywna (pomidory, ogórki, papryka, biała kapusta przyprawione oliwą z oliwek oraz octem winnym).

Potrawa, którą można zjeść tylko na wyspach Hvar, Korčula i Brač, to vitalac – danie z podrobów jagnięcych nadzianych w jelito i upieczonych na grillu, zaś jedynie na Visie dostaniemy pizzę z sardelami.

Slawonia

W regionie Slawonii i Baranji spożywa się dużo białego chleba, makaronu, ziemniaków, grochu, słoniny, dań z produktów mlecznych, indyków i wieprzowiny. Można tam spróbować też ostrego gulaszu, regosu (kilka gatunków mięsa z makaronem) czy fiš-paprikaš (dania z różnymi gatunkami ryb). Typowe dla tych terenów potrawy to wędzona i suszona szynka wieprzowa oraz kiełbaski podawane z domowym serem, papryką, pomidorem i młodą cebulką lub kiszonymi jarzynami.

Mięso w kuchni chorwackiej

Najczęściej podawanymi w Chorwacji potrawami mięsnymi są: 

W kuchni chorwackiej duży jest wybór potraw rybnych. W wielu restauracjach można zjeść brodet – kilka gatunków ryb w sosie, dobra jest riba sa žara – ryba z grilla (zazwyczaj makrela), czasami można zamówić bardzo smaczne i pozbawione ości mięso z rekina (morski pas, czyli „pies morski”).

Z owoców morza przysmakiem w Chorwacji są bardzo smaczne lignje (kalmary). Koneserom można polecić škampi (homarce) słynące z wyśmienitego mięsa. Jak na prawie każdym wybrzeżu, ryby są droższe od mięsa, chociaż właściwie powinno być odwrotnie.

Więcej o Chorwacji przeczytacie w przewodniku wydawnictwa Bezdroża.