Chiny: Na szlaku Muru, grobowców i starożytnych bogów

Turyści, którzy chcą odpocząć od zgiełku stolicy, znajdą w okolicach Pekinu wiele zabytków i atrakcji. Do celu można dojechać pociągiem lub autobusem, lecz na krótsze wyprawy, jak np. do Wielkiego Muru w Badalingu lub do grobowców Mingów, warto pojechać taksówką lub ze zorganizowaną wycieczką. Z Qianmen w centrum Pekinu do Badalingu regularnie odjeżdżają autobusy wycieczkowe.

Wielki Mur

Wanli Changcheng, ze strategicznie rozmieszczonymi wieżami, wije się niczym smok od Shanghaiguan nad Morzem Żółtym przez pięć prowincji, dwa regiony autonomiczne aż do pustyni Gobi na północy. Pierwsze prace budowlane rozpoczęto w V w. p.n.e., lecz o obecnym usytuowaniu muru w dużej mierze zadecydował ok. 220 r. p.n.e. Qin Shi Huangdi, pierwszy chiński cesarz i założyciel imperium. Połączył istniejące wcześniej mniejsze odcinki i poprowadził następne w kierunku północnym, by chronić państwo przed konnymi koczownikami. Jednakże najbardziej imponujące fragmenty powstały w czasach dynastii Ming. Z całego kraju ściągano żołnierzy i chłopów, którym odebrano kilkanaście lat życia, żeby zbudować „mur dziesięciu tysięcy li - Wanli Changcheng. Ważące kilkaset kilogramów kamienne bloki wciągano po stromych zboczach - nieznana jest liczba ofiar budowy. Poeta z czasów Songów napisał, że mur wznosi się tak wysoko, ponieważ rośnie na kościach żołnierzy. Z Pekinu można wygodnie dojechać do kilku punktów zwiedzania Wielkiego Muru. Najłatwiej dostępny jest Badaling (codz. 8.00-16.30; wstęp płatny). Miejsce to przyciąga tłumy turystów, którzy chcąc dotrzeć do muru, muszą przedrzeć się przez stragany z tandetnymi pamiątkami. Wrażenia w punktach widokowych zapierają dech w piersi, szczególnie w miejscach, gdzie potężny mur wznosi się i opada wśród fascynujących górskich krajobrazów. W Greal Wall Circle Vision Theatre można obejrzeć także 15-minutowy film o dziejach Wielkiego Muru.

Krajobraz w Mutianyu (codz. 8.00-17.00; wstęp płatny) jest równie wspaniały, ale miasto leży 80 km na północ od Pekinu. Z tego powodu przybywa tu mniej turystów. Niektórych fragmentów muru celowo nie odbudowano, by wprowadzić odpowiedni nastrój; momentami zwiedzanie staje się jednak męczące. Do samego muru można dostać się kolejką linową, choć niektórzy wolą pieszo pokonać 1000 stopni. Jeszcze większe wyzwanie stanowi wyprawa do Simitai (codz. 8.00-17.00; wstęp płatny) 110 km na północny wschód od Pekinu, ponieważ na pewnym odcinku zwiedzający poruszają się po zniszczonych fragmentach muru, nierzadko ryzykując wypadek. Niemniej jest to znakomite miejsce dla turystów o dobrej kondycji. Przepiękna okolica zachęca do pieszych wycieczek i biwakowania. Po wschodniej stronie zbiornika wodnego czeka kolejka linowa. Usytuowany bardziej na wschód odcinek Jinshanling (codz. od 8.00 rano do zmierzchu; wstęp płatny) został już odnowiony, dzięki czemu jest łatwiejszy do zwiedzania. Huanghua Cheng (codz. 8.00-14.00; wstęp płatny), 25 km na zachód od Mutianyu, to wymarzony odcinek dla osób nastawionych na piesze wycieczki po nieremontowanych częściach muru. Największym wyzwaniem będzie wejście na mur, choć ostrożność zaleca się także na jego szczycie. Ten odcinek przystosowano do zwiedzania dopiero niedawno.

Grobowce Mingów

Wycieczka na Wielki Mur zwykle wiąże się z wyprawą do 13 Grobowców (Shisan Ling; codz. 8.00-17.30; wstęp płatny). Trzynaście z 16 grobowców cesarzy Ming chroni od północy, wschodu i zachodu pasmo wzgórz - jak wierzono - zapewniających powodzenie. Od wejścia w południowej części doliny przechodzi się przez liczne bramy ceremonialne na Shendao (Droga Duchów), strzeżonej przez kamiennych strażników. Gwardia honorowa, złożona z 12 grup posągów, symbolizuje cywilnych i wojskowych dygnitarzy i urzędników. 12 par zwierząt (na wpół siedzących, na wpół stojących) o północy ożywa, by pełnić wartę. Spośród 13 grobowców najczęściej odwiedzane są Chang Ling i Ding Ling. Chang Ling jest miejscem wiecznego spoczynku Yongle (zm. 1424), trzeciego cesarza dynastii Ming. Historycy określają jego rządy jako początek drugiego okresu dynastii Ming. Cesarz ten wprowadził istotne zmiany w administracji państwowej, stworzonej przez jego ojca Zhu Yuanzhanga, założyciela dynastii. Yongle usunął z tronu swojego bratanka, po czym ponownie przeniósł stolicę państwa z Nankinu (Nanjing) do Pekinu. Yongle sam wybrał miejsce na cesarskie grobowce, był też pierwszym Synem Niebios, który został tu pogrzebany. Jego grobowiec - największy i najbliżej środka - posłużył za wzór do budowy następnych. Kopiec nie został jeszcze rozebrany, więc cesarz i cesarzowa spoczywają w podziemnych kryptach. Na powierzchni znajdują się wspaniałe dziedzińce i pawilony obrzędowe. Ding Ling, miejsce spoczynku trzynastego cesarza Zhu Yijuna (zm. 1620), jest jedynym grobowcem Mingów, jaki otwarto. Szerokie schody prowadzą do krypt i pałacu, 30 m pod ziemią. Wraz z cesarzem pochowano jego najważniejszą żonę i jedną konkubinę. Wyłącznie dla efektu współcześnie umieszczono tam dekoracyjne skrzynie i dwa kamienne trony. Podziemny pałac zamknięto przy użyciu specjalnego mechanizmu. Po zatrzaśnięciu wrót równocześnie opadł - widoczny teraz przy wejściu - kamień, co uniemożliwiało ponowne otwarcie grobowca. Jednakże do wnętrza zdołali dostać się złodzieje. Po oficjalnym otwarciu grobowca okazało się, że został on niemal doszczętnie rozgrabiony. Podziemny pałac składa się z trzech głównych sal. W dwóch z nich wystawiono cenne przedmioty należące do rodziny cesarskiej. Znacznie więcej zabytków przeniesiono do muzeum w Chang Ling.

Tianjin

140 km na południowy wschód od Pekinu leży Tianjin (Tiencin), jedno z głównych miast chińskich (10 mln mieszkańców). Nietrudno tam dojechać pociągiem lub autobusem. Podczas przechadzki po mieście (w przypadku Tianjinu jest to bardzo dobre rozwiązanie) można się wiele dowiedzieć na temat jego historii. Część budynków pod względem architektonicznym przypomina rozwiązania znane z Szanghaju, ponieważ pod koniec XIX w. w Tianjinie mieszkali przedstawiciele majętnej międzynarodowej społeczności. W 1860 r. zachodnie mocarstwa, chcąc rozszerzyć handel z Chinami, przerzuciły do miasta swoje odziały wojskowe, zmuszając władze Pekinu do ustępstw. W małych sklepikach przy Guwenhua Jie (ulica Starej Kultury) w centrum Tjianjinu sprzedawane są książki, porcelana, dywany, rękodzieło i potrawy, w tym lokalna specjalność: goubuli baozi (słodkie bułeczki). Mieści się tu także Tianhou Gong (Świątynia Królowej Niebios). Tianhou to również bogini morza (zwana Mazu na Tajwanie, Tin Hau w Hongkongu). Niecały kilometr na północ znajduje się buddyjski Dabei Yuan (Klasztor Wielkiego Miłosierdzia; wt.-nd. 9.00-16.00; wstęp płatny). Chwilę wytchnienia zapewni park Zhongxin w centrum miasta.